رصدخانه ملی ایران با تلسکوپ ساخت داخل افتتاح شد

[ad_1]

هم‌زمان با آغاز فرایند راه‌اندازی تلسکوپ ۳٫۴ متری ساخت داخل در نزدیکی کاشان، رصدخانه ملی ایران افتتاح شد.

امروز دوشنبه، ۷ تیرماه ۱۴۰۰، رئیس‌ جمهور به‌صورت مجازی و هم‌زمان با آغاز فرایند راه‌اندازی تلسکوپ این مرکز، رصدخانه ملی ایران را افتتاح کرد. رصدخانه ملی ایران پس از ۶ سال مطالعه افتتاح می‌شود. محل استقرار رصدخانه که از میان ۸۰ منطقه دیگر انتخاب شده است، قله گرگش در حوالی شهر کاموی کاشان است که ارتفاع تقریبی ۳۶۰۰ متر از سطح دریا دارد.

به گزارش ایسنا، رصدخانه ملی ایران جزو پنج سایت نخستین جهان از نظر بزرگی آینه و کیفیت عکس قرار می‌گیرد. به‌ گفته معاون علمی و فناوری رئیس‌ جمهور: «در حال حاضر هشت رصدخانه در نیم‌کره شمالی زمین وجود دارد که شش عدد از آن‌ها در کلاس چهارمتری هستند.» به‌علاوه، تمام اجزا و تجهیزات تلسکوپی که امروز در رصدخانه نصب می‌شود، ساخت داخل است و ایران را تبدیل به یکی از ۱۰ کشور دارای این تجهیزات می‌کند. این تلسکوپ در پژوهشگاه دانش‌های بنیادی و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه ساخته شد.

ذکر این نکته لازم است که تلسکوپ امروز بهره‌برداری نمی‌شود بلکه با انجام شدن تمام کارهای مهندسی سازه رصدخانه، این تلسکوپ بالاخره در سایت مستقر و با انجام ارزیابی‌های دقیق در تابستان، آینه آن نصب می‌شود. رئیس رصدخانه ملی می‌گوید با افتتاح امروز، فرایند راه‌اندازی آغاز می‌شود که هدف آن رسیدن به نورگیری تلسکوپ است. به‌گفته حبیب خسروشاهی: «امیدواریم در پایان سال ۱۴۰۱ از تلسکوپ نصب‌شده بهره‌برداری علمی کنیم.»

وزن این تلسکوپ حدود ۹۰ تن است و حدود ۴۰ هزار قطعه در آن استفاده شده. قطر آینه تلسکوپ ۳٫۴ متری ۳۴۰ سانتی‌متر و از نوع کاسگرین و پایه سمتی – ارتفاعی با سازه‌ای به وزن ۹۰ تن و به ارتفاع ۱۱ متر و قطر ۶٫۵ متر است. وزن آینه اصلی تلسکوپ ۴ تن و ضخامت آن ۱۸ سانتی‌متر استو است. گنبد تلسکوپ نیز ۲۴ متر ارتفاع و ۱۶ متر قطر دارد و بخش چرخان آن ۲۵۰ تن وزن دارد. تلسکوپ همچنین مجهز به اپتیک فعال است. خسروشاهی پیش‌تر در گفت‌وگو با ایرنا گفته بود:

شیشه آینه‌های تلسکوپ آینه اصلی روی ۶۰ عملگر محوری معلق و توسط ۳۰ عملگر جانبی حمایت می‌شود و با یک آینه دیگر به همان دقت سطح و در فاصله چهار متری در بالای آن – آینه ثانویه – که به واسطه یک عملگر شش محوره مهار شده است با دقت یک میکرون هم محور شود. شیشه آینه های تلسکوپ رصدخانه ملی از جنس سرامیکی ویژه ساخته شده‌اند که در مقایسه با شیشه‌های متعارف، ۱۰۰ برابر نسبت به تغییر دما یعنی انبساط و انقباض گرمایی مقاوم‌تر است و تولید آن‌ها در فرایند حرارتی با طی زمان بیش از یک سال انجام می‌شود، شیشه آینه‌های تلسکوپ رصدخانه ملی تولید شرکت شوت آلمان است، شیشه‌ها برای تبدیل به آینه‌ با آلومینیوم خالص و در خلاء لایه نشانی می‌شوند. مجموعه آینه‌ها و عملگرها روی یک سازه مکانیکی ۹۰ تنی مستقر شده‌اند، سازه مکانیکی باید در حضور جریان باد ۱۲ متر بر ثانیه بیرون از گنبد با دقت ۰٫۲ ثانیه قوسی حرکت کند و سیستم بازخورد آن باید بتواند به تمام اختلال‌های ناشی از باد، تغییر دما، جهت‌گیری تلسکوپ و انحراف آینه‌ها از محور اپتیکی غلبه کند، فرایند کنترل تلسکوپ با این دقت توسط تیم کنترل رصدخانه ملی ایران به اجرا درمی‌آید.

[ad_2]